Şanlıurfa Göbekli Tepe’deki Sembol Dili

Kayıp merdiven Göbekli Tepe’dewww.cumhuriyet.com.tr

Klaus Schmidt Göbekli Tepe – İlk Tapınağı Yapanlar adlı kitabında özellikle bir dikilitaşa dikkat çekmişti. D33 diye numaralandırılan dikilitaşta yer alan semboller öyle bir şekilde dizlimişti ki, Shcmidt bunların açıklıkla okunabilen bir sembol yazısı olabileceğinin sorulması gereken bir soru olduğunu yazmadan edememişti. Taş çağı insanının açıklıkla okunabilen taş yazısı Mısır hiyerogliflerinin atası, dahası dikilitaşlar da Mısır’dakilerin atası olabilir miydi?

Jared Diamond Mısır hiyerogliflerinin gelişim evrelerine dair hiç bir buluntu olmadığını yazmıştı. Oysa ki Mısır’ın kurak bir iklimi, taş yazıtların korunması için eşsiz bir imkan tanıyordu. Sümerlerin basit hesap tutanakları tutmak için geliştirdikleri yazının gelişim evrelerini takip etmek içinse elimizde yüzlerce tablet vardı. O zaman Mısır hiyeroglifleri birden bire tam halini almış şekilde nasıl ortaya çıkmıştı?

Bu sorulara kesin cevapları belki hiç bir zaman veremeyeceğiz. Ancak insan 72 dil bilen İdris’in ilk yazı yazan peygamber olduğunu düşününce kadim hikayelere dalıveriyor. Sembol dilini, farklı dilleri konuşan herkes aynı anlıyor ise durum iyice gizemli bir hale gelmiyor mu?

 

 

Göbekli Tepe’den De Kadınlara İş Çıkmadı …

Göbeklitepe kazıları, Klaus Schmidt başkanlığında 1996’dan beri yapılıyor.  Bulunduğundan beri dünya yerinden oynaya dursun, biz başımızı iç çekişmelerden kaldırıp konuyla ilgilenemedik bile. Göbekli Tepe’de gün yüzüne çıkarılan dört tapınağı görenler, “adamlar yapmış” dedikten sonra birer birer kazı alanından ayrılırken, bazıları benim gibi Göbekli Tepe müridine dönüşmüş durumda… Tapınakların etrafında 12şer adet dikilitaş, ortasında da 2şer adet T başlı ve yüzü olmayan insan/tanrı? tasviri var.

Ancak ben bir kadın olarak ilk çağ insanını şahsen kınıyorum! Senelerce Anadolu’daki bereket Tanrıçası kültüne sığınıp bu günün kadın haklarını ayaklar altına alan zihniyetini kınaya, şanlı günlere geri dönüşün özlemiyle kıvrana durdum. Göbekli Tepe tapınaklarının ortasında dikilen iki  dikilitaşın ise cillop gibi Tanrı-Tanrıça çift olduğunu düşünerek zevkten dört köşe gezinirken, D tapınağı moralimi bozdu. Arkeolog dikilitaşların tamamını kazıp da ikisinin de erkek olduğunu söyleyince, kadın-erkek eşitliğini bulmak için Neandertallere mi gidelim? diye soruyorum kendisine! Dikilitaşlardaki ellerin göbeğini kaşıyan bir erkeğe ait olmasına şaşırmadım ama beklentim bu değil! Tek avuntum, bu alanın ölülere adanmış olduğu ve dikilitaşlardaki kabartma tasvirlerinin cehennemi anlatıyor olması ihtimali. Sonuç bu çıkmayacaksa kazılar dursun! Bir kaç parça taş toprak için asabımız da bozulmasın! Ben ikinci romanımda bunları mis gibi çift yaptım. Bana ne?