Zalimdi ama tarihe geçti: Kral Mausolos

Göbekli Tepe Muhafızı – 22. Bölüm

“Hekatomnos Sülalesi çok zengindi ve Pers idaresi altında satraplık yapmışlardı. En önemli kralı Mausolos’tu,” dedi rehber. “Halikarnas’ı o başkent yapmıştı. Karya da en ihtişamlı günlerini onun zamanında yaşamıştı. Ancak çok zalimdi. Bu yüzden halk ondan fazlasıyla şikâyetçiydi. Mausolos, kız kardeşi Artemisia ile evlenmişti. Mozoleyi yaptırmak için hazineyi tamtakır bırakmış, yüzlerce işçiyi telef etmişti. Ama çok erken ölünce mezarının bittiğini görememişti.”

Gruptan yaşlı bir kadın, “Bu dünya kimseye kalmaz diye boşuna dememişler yani!” dedi.

“Öyle ama hikayesi acıklı da olsa mozole insanlığın zihninde her zaman yer etti. Artemisia parası kalmadığı halde ölümünden sonra mozolenin tamamlatabilmişti, çünkü dönemin en ünlü heykeltıraşları işi bırakmaya kıyamamışlardı. Eserin büyüsüne kapılıp parasız çalışmışlardı. Sodra Dağı’nın süt gibi beyaz mermerleri bu sayede ustaların elinde eşi benzeri görülmemiş heykellere dönüşmüştü. Parasız çalışan heykeltıraşlar da, mozolenin yapımında ölen işçiler de, Mausolos’un hırsları da unutuldu. Ancak mozole, Rodos Şövalyeleri talan edene kadar 1500 yıl ayakta kaldı ve onu görenleri kendine hayran bıraktı.”

Yaşlı kadın, “Anıtlara bakarken sadece ihtişamını görüyoruz,” dedi. “Halbuki halk yaparken telef olmuş, bakarken de hayran,” deyince herkes gülmeye başladı.

Rehber, “Yapıların ihtişamı iktidarın gücünü gösteriyor,” dedi. “Mausolos kendini tanrı ilan ettiği için mezarı da kutsal sayılıyor tabii. Çok kişi telef olmuş olmasına ama adam da dünyada iz bırakmış. Dünyanın 7 Harikası’ndan birini yaptırınca tarihe geçiyorsun elbette. Üstelik anıtmezarlara verilen mozole adı Mausolos’un adından geliyor. Tam tarihe geçmiş yani!” dedi ve devam etti. “Ama hikaye bununla da bitmiyor. Rodos Şövalyeleri talan etmek için mezar odasını açtıktan sonra hava kararınca sonra geliriz diye ayrılmışlar. Geri geldiklerinde onlardan önce başka talancıların mezar odasından ne var ne yok götürdüklerini görünce yaşadıkları hayal kırıklığını tahmin edebiliyor musunuz?”…